कथा : लेखककी स्वास्नी
- छबिलाल सापकोटा “रातामाटे ” / योकोहामा, जापान
भित्तामा झुन्ड्याएको ठुलो भित्तेघडीले साँझको छ बजाउन अझै बिस मिनेट बाँकी छ भन्ने जानकारी दिन तिन प्रतिष्पर्धी खेलाडीलाई चक्रपथको घेरा भित्र प्रोत्साहन दिइरहेको थियो । कहिले दम दिएर त कहिले ब्याट्री स्वरुप आत्मबलमा शक्ति थप्दै । मैले यिनीहरुको संयुक्त्त नाम ‘समय’ राखिदिएको छु । मेरो आँखाले संसार चिन्न थाले देखि नै यिनीहरुको प्रतिष्पर्धा मैले पनि एकोहोरो हेरिरहेको छु । यिनीहरुको खेल अझै पनि प्रतिष्पर्धामा नै चलेको छ । थाहा छैन बाजी कसको हातमा पर्छ । म पनि यिनीहरुकै खेलको दर्शक बन्दै जिन्दगीका हरेक मोडमा साहसको दम दिदै यिनैलाई पछ्याईरहेको छु ।
दिनभरी हरिहरजी को किताब बिमोचन कार्यक्रममा सहभागी भएको ज्यान टेन्टको तातो र भोकले आलस्य भएको थियो । थकित ज्यानसँग घरभित्र छिर्दा छुट्टै आनन्दको महशुस भयो । ज्यानले अझै आरामको महशुस गरेको अनुभव सँगाल्दै बैठक कोठामा ज्यानलाई थाँति राखे । गजबार लगाउन बिर्सेको मूलढोकामा ढ्याक ढ्याक आएको आवाज सँगै ढोका घर्याक्क खुल्यो ।
घरमा को हुनुहुछ ?
एउटा अपरिचित आवाज संगै मेरी श्रीमती अगाडी बढीन ।
सबै जना छौ । भन्नुस कस्लाई खोज्नु भयो ?
हजुर म हुलाकी । चिट्ठी आछ ।
ए ….. ।
मेरी श्रीमतीको हातमा चिट्ठी थमाउँदै हुलाकी बाटो लाग्यो ।
चिट्ठी आछ महाशयको ।
हुलाकीबाट हात परेको चिठ्ठी तिर पुर्लुक्क हेर्दै अनुहारको रंगमा थोरै मलिनता थप्दै म तर्फ हेरेको हेराइमा अनेकौ अभाब र गुनासोको गन्ध मिसिसकेको छर्लंग पाउदा पनि हातमा भएको किताबलाई बन्द गर्दै सोधे ।
कहाँ बाट ? कसले है छ ?
झोला भिरेर जानी नि फेरी, कबिता वाचन गरिदिनु पर्यो कबि जी भन्ने निम्तो त होला नि ?
कहाँ बाट कसको हो ? झोला भिरेर नि जाने कहाँ ? ठेगाना त थाहा पाउनुपर्यो ।
मैले जिस्किँदो स्वरमा भने ।
ऊनले चिठ्ठी म तिर फ्याँक्दै बाघको हेराईमा घुर्न थालिन ।
मैले खाम खोलें, खाम भित्र एऊटा निमन्त्रणा कार्ड थियो, साहित्यिक कार्यक्रम बिशेषको । मैले कार्ड्लाई टेबलको घर्रा भित्र राख्दै पुनः किताब पल्टाउन थालें ।
त्यतिबेलासम्म पनि ऊनी एकोहोरो बाघे नजर कार्ड माथि फ्याँकिरहेकी थिइन् ।
सधैं…कबिता… कबिता । हैन कविताले मात्र जिबन चल्छ कि क्या हो ?
घर ब्यबहार, केटाकेटी, इष्टमित्र सबैको ख्याल गर्नु पनि त पर्यो नि ।
बिबाह गरेको नि बाह्र बर्ष बितिसक्यो । कहिले संगै बसेर मिठा मिठा माया, प्रेम र जीवनका कुरा गर्नु छैन । ब्यबहारिक छलफल गर्नु छैन । केटाकेटी नजन्मदै त कहि गईएन गईएन अब त यसो कहिले काही सपरिवार घुम्न पाए कति रमाईलो हुँदो हो । केटाकेटी पनि कति खुशी हुँदा हुन् यो जमानाको मान्छे पनि कस्तो ……हरे शिव !!
उनको एकोहोरो संवाद्लाई भंग गर्न बिच बिचमा मैले प्रतिकारात्मक शब्द प्रक्षेपण गरे पनि सबै बिफल हुन्थे ।
कोट लायो । दौरा सुरवाल लायो । टोपी लायो । धन्न हात्तीछाप चप्पल छोडेर जुत्ता लाऊन थाल्नु भएछ । चालिस पुग्न अझै दुई बर्ष बाकि छ भर्खर अठ्तीस बर्षको मेरो बुढो लवाई खवाई हेर्दा पैसठ्ठी बर्षको जस्तो ।
ठ्याक्कै हाम्लाई क्याम्पसा नेपाली पढाउने गुरु बा जस्तै लाग्छ । अझ एउटा मोट्टो सिसा भएको चश्मामा धागोले बाँधेर घाटीमा बेरे हुन्छ नि । आफ्ना संगैका साथि संग नि कस्तो लाज लाग्ने लवाई हेर्दा बाऊको ऊमेरको जस्तो । वरिपरी साथीभाई हेर्नु नि कस्तो टिप् एण्ड टप भएर हिड्छन ।
बिसौ बर्ष लाएर कबिता लेखेनी किताब बेच्दा कलमको र कापीको पैसा उठदैन ।
धन्न अहिलेको जमाना दोश्रो दर्जाको स्पेलेनडरको त जोहो गर्नु भएछ । यो पनि कहाँ घरको लागि हो र ? कबिता वाचन गर्न टाईम्मै पुगीदैन की भनेर होला नि ।
संगैका साथि स्यान्ट्रो चढ्ने भैसके तपाई भने रातभरी कबिता लेख्ने, दिनभरी कबिता वाचन , कबि गोष्ठी, के …जति साहित्यिक गोष्ठी … पुस्तक बिमोचन रे ….ऊस ! अनि दश बर्ष लाएर पुस्तक प्रकाशन गर्यो । जे गरे नि जसो गरे नि हुनी के हि हॊईन ।
त्यहि भको एउटा खटारा मा तेल हाल्न नसकेर कहिले हिँडेर आउनुहुन्छ ।
ऊस प्रभु जे लेख्यो त्यहि ब्योहोर्नु पर्दो रैछ । नारीको भाग्य नि कस्तो हुँदो रहिछ कुन्नि दुलाहाको भाग्य संग मिल्नु पर्ने .. ।
हेर …। हेर … मेरी साथि फलानी आहा कति राम्रो जिन्दगि छ । बिहान सात बजे उठे , च्या खाजा खाए, खाना खाए, केटा केटीलाई स्कुल पठाए अनि बुढा बुढी सर्र स्यान्ट्रोमा चढे आफ्नो ब्यापार गरे । स्कुलबाट केटाकेटी आऊने बेलामा ऊ आउँछे खाजा खुवाउँछे । बेल्किलाई खाना बनाउँछे । बेल्की बुढो आउँछ अनि संगै बस्छन खान्छन ।
यिनको ए कोहोरो संवादले मेरो पठन कार्यमा पूर्ण् बिराम लगाई दियो । मैले हातको किताब टेबल माथि राख्दै भन्न थाले ।
आफ्नो जे छ, जस्तो छ त्यसैमा सन्तुष्ट हुन् सिक्नु एउटा असल गृहणीको गुण हो, खोई तिम्रा यि संवादले त तिम्रा कमजोरी प्रष्टाएको देखिन्छ नि ।
भयो अब चुप लाग भन्दा पनि ऊनले आफ्नो मेसो छोड्न मानिनन । ऊनी एक्लै कराउँदै थिइन् । मैले झ्यालको पलेटा खोल्दै एक खिल्ली चुरोट सल्काउन थाले । यतिबेला सम्म साँझको छ बजेर दश मिनेट गईसकेछ । पर आँगनको छेउमा छोराछोरी लुकामारी खेल्दै थिए । मैले उडाएको चुरोटको धुवाँ ऊनिहरुको आँखाबाट लुकाउन मैले पनि झ्यालको पलेटा बन्द गरे ।
ऊनको एकोहोरो संवादको खातिर थप मैले केहि बोल्न चाहिन, सट्टामा पुनः एउटा पानामा फुरेका नयाँ शब्दको टिपन तयार पारे ।
ऊनी आफ्नै मेसोमा व्यस्त थिइन् ।
आफ्नो भने बेल्कि टाईम्मा खानु नि छैन । खाना खान बोलायो कहिले मध्यरात हुन्छ । बोलायो बोलायो एकछिन …है ।
यति लेखेर … ।
एकछिन है, यति पढेर । त्यहि दुई गास भात पनि टाईम्मा खानु छैन ।
अनि रातभर चुरोट खायो …खोक्यो .. ।
एक पेज लेख्दा एक डिब्बा चुरोट भ्याउँनी .. ।
हरे …! भगवान आफ्नो जिन्दगीको ख्याल नगरेनी भबिश्य र छोराछोरीको त ख्याल गर्नु पर्ने हो । ….ऊस ….!
ऊनको मेसो नसिध्दै पुनः ढोका घर्याक्क भयो । बाहिर अँ ध्यारोले सन्नाटा छाईसकेछ । केटाकेटि मम्मी भोक लाग्यो भन्दै सताऊन थाले । ऊनी पुनः जर्किन ।
कथा खान्छौ कि कविता ? बाबा संग मागाओ ।
छोराछोरी मरी मरी हाँसे । मैले ऊनका कुनै शब्द संग प्रतिबाद गरिन ।
साँझको साडे छ बजिसकेछ । लोडसेडिंग्को ख्यालै भएन । मिठा शब्दहरु टिपन टापन गर्दा गर्दै अर्धबिराम मै कलम बन्द गर्नुपर्यो ।
मोबाईलको लाइटले सिरानी मुनि राखेको बिस रुपैया लगि मैनबत्ती किन्न चोक तिर लाग्दा छोराछोरीले हामी पनि जान्छौ भन्दै पछि लागे | साँझको बेला सबैजना दुई चार जनाको थुम्का खडा गर्दै कोहि राजनैतिक बिषयमा, कोहि व्यापारको बिषयमा , कोहि के को बारेमा छलफल गर्दै होहल्ला गरिरहेका थिए ।
अरुको सोचाई संग मेरो कुनै दुश्मनी भएन, साथी भाईको बीचबाट कोहिले ओ…. हो …. कबि जी भन्दैथे । कोहिले ओ …. हो …. साहित्यकार जी भन्दैथे ।
यिनीहरुको बोलाईमा हासो मिसिएको थियो । बिचारको सम्मान गर्ने शक्ति न्यून थियो, अर्काको आत्मसन्तुष्टि माथिको हस्तक्षेप थियो ।
ऊनिहरुको हाईमा हाई थपे झोलामा तीनवटा मैनबत्ती बोक्दै घर तिर लागे । घर आउँदा सुनसान अध्यारो भैसकेको हुँदा श्रीमती मुलढोका अगाडी मैनबत्तीको पर्खाईमा मेरो बाटो कुरिरहेकि थिइन् ।
म घरमा आईपुग्दा ऊनी पुनः बाँकि भागको प्रसारण गर्दै थिइन् ।
ओ … हो … कति ढिला गर्नु भएको ? चोक मै कबिता सुनाउन थाल्नु भयो कि क्या हो ?
ल… ल …. हिड भित्र जाउ खाना पकाऊ , बरु म पनि पकाउन सहयोग गर्छु ।
भन्दै फकाउने प्रयास गरे | एउटा बत्ती बैठक कोठामा, एउटा भान्छा कोठामा र एउटा बाहिर बरण्डामा बालि खाना बनाउन थालियो । आखिर माया हो, प्रेम हो , बिश्वास हो अनि लोग्नेस्वास्नीको आजन्मको चोखो नाता हो ऊनको दुईटा शब्दलाई मनमा लिएर मनमा तुस पालेर बस्न पो कहाँ सक्छु र अनि लोग्नेको सहि बिचार र खुशीको खातिर मेरो कलम माथि किन तगारो बन्न सक्थिन र ।
केटाकेटीको कुरा चल्यो, परिक्षा आईसकेछ । तिन महिनाको फी सहित दुईजनाको बिल बिस हज्जार नागी सकेछ ।
तपाईलाई न त घरको बारेमा थाहा छ, न त केटाकेटीको पढाईको बारेमा ।
भन्दै नमिठो गुनासो पोखिन ।
रातको साडे आठ भैसकेछ । दुई घण्टाको लोडसेडिंग पार गरी पुनः केहि घण्टाको लागि बिजुली चम्क्यो । यहि मौकाको फाईदामा खाना खाँदै कहिले ठुस्किदै त कहिले हस्किँदै ऊनी भान्साको चुलो चौका गर्न थालिन म छोरा छोरीलाई होमवर्क गराऊन लागे ।
रातको साडे नौ बजी सक्यो अब सबै जना सुत्ने तर्खर गर्दै थिए ।
ऊनीहरु सुत्न कोठा तिर लागे । म कापी र कलम बोक्दै बैठक कोठा तिर लागे । एक खिल्ली चुरोट सल्काउँदै बार्दलीबाट आकाश तिर धुवाँ उडाउँदै थिए । ऊनी एउटा हातमा पानीको अङ्खरा त अर्को हातमा रेड्लेबलको बोत्तल सहित बैठक कोठामा पस्दै टेबल माथि डङ्ग्र्याङ्ग राख्दै भनिन् ।
कबि महाशयको लागि त सिँगै रात बाँकी छ के रे अझै ।
म त सुत्न गए …. ।
भन्दै बैठक कोठाबाट बाहिरिईन ।
मैले हातमा ठुटो मात्र बाँकी रहेको चुरोटलाई रेलिङमा धस्दै पुनः अर्को चुरोट्को साथ टेबलमा भएको रेड लेबल संगै प्याक लगाउँदै कलम चलाउन शुरु गरे ।
ऊहि हिजोको झैँ ।
