नेपाली मिले गाह्रो छैन प्रगती गर्न
-रवीन शर्मा ओली (नेपाली ब्यवसायी)
पेरिस, फ्रान्स
म पेरिसबाट ४०, ४५ किलोमिटर टाढा बस्छु । इभ्री भन्ने ठाउँमा मेरो एउटा रेस्टुरेन्ट छ समा दिमालय (हिमाली मार्ग) भन्ने । । त्यसले ठ्याक्कै भन्ने हो भने साँच्चिनै नेपालको प्रतिनिधीत्व गरेको छ । नेपाली झण्डा, बुद्दको मूर्ती। बिभिन्न नेपाली संस्क्रिति भएका मानिसहरुको फोटो राखेर । नेपालकै रुपमा मैले त्यसलाई अघि बढाएको छु । मैले देखेको के छ भने नेपाललाई अघि बढाउने हो भने, नेपालीहरु अघि बढ्ने हो भने यो देशका मान्छेहरुले नेपालीलाई धेरै माया गर्छन । र उनीहरुलाई नेपाली भनेपछि तडक भडक देखाएको मन पर्दैन । उनीहरुलाई राम्ररी थाह छ कि हामी गरिब देशबाट आएका हौं । काठमाडौंको न्युरोड देखाउनु भन्दा मनाङ र मुस्ताङको झुप्रो वा तराईको दुख देखायौं भने बढि स्विकार गर्छन ।
उनीहरुको लागि हामीले नेपालमा बारबेस (धेरै बिदेशी बस्ने, खुला बजार लाग्ने, अलि मैला धैला र गरिब मानिस बस्छन भनेर चिनिएको ठाउँ हो जुन पेरिसमै पर्छ) उनीहरुलाई छि भने जस्तो हुन्छ । उनीहरुले ला देफँस (यो पेरिसको सफा सुग्घर, सुन्दर र अग्ला घर, हुने खाने मानिस बस्ने ठाउँका रुपमा चिनिन्छ ) को फोटो खोज्छन । त्यसको ठ्याक्कै बिपरित छ नेपाल भनेको फ्रान्सको लागि ।
यहाँ चाहिँ रेस्टुरेन्ट ब्यवसायी भनेको यहाँका मानिससँग सिधै सम्पर्क हुने ठाउँ रहेछ । त्यसैले मैले के पाएँ भने नेपाली भनेको एकदमै सिधासाधा र सधैं अर्काको भलो चाहने मान्छेका रुपमा हेर्छन । अझ उनीहरुले हामीलाई एकदम शान्तिप्रिय हुन्छन् भन्ने ठान्छन । त्यो कुरालाई हामी सबै साथीभाईहरुले बिर्सनुहुन्न जस्तो मलाई लाग्छ । त्यो हामीले मनन गर्नुपर्ने कुरा हो ।
बिनोद ओझाले समन्वय गरेर अघि बढ्नु पर्ने जुन कुरा राख्नु भो एकदमै खुशि लाग्दो हो । मैले बाल्यकालमा पढेको थिएँ- एकले थुकि सुकी, सयले थुकी नदी । हामी नेपालीहरु संयुक्तरुपमा अघि बढ्यौं भने यहाँ धेरै गर्न सक्छौं । तर त्यो कुरालाई बिर्सेर हामीहरु “साझे बाझे हो” भन्नेतिर लागेका छौं । किनभने हामीमा समन्वय छैन । यदि हामीले समन्वय गरेनौं र मिलेर गएनौं भने कहिल्यैपनि अघि बढ्न सक्दैनौं । एक मुष्ट भएर अघि बढ्न १० चिजको आवश्यकता हुन्छ । जस्तो उदाहरणकालागि म सँग पारिश्रमिक सिप छ भने अर्को सँग बौद्दिक होला । अर्कोसँग अर्कै सिप होला । त्यसैले ब्यवसायलाई अघि बढाउन हरेक मानिससँग फरक फरक खालको क्षमता चाहिन्छ । त्यो सबै मिलेर गरियो भने पुरा हुन्छ ।
अर्को जुन मैले पुरस्कार पाएको छु, त्यो मेरो एक्लो प्रयासले होइन । एक्लो फलपनि होइन । सबै साथीहरु मिलेर काम गर्नाले पाएको हो । सबैको साझा हो । एसोन भन्ने डिपार्टमेन्ट (नेपालीमा बुझ्नु पर्दा अञ्चल भन्न सकिने) ले खानपानको गुणस्तर ब्रिद्दि गर्न एउटा पुरस्कार राख्छ । त्यहाँ प्रतियोगिताको ब्यवस्था हुन्छ । त्यसमा रेस्टुरेन्ट मात्रै नभएर फलफूल दोकान, माछा दोकान, मासु दोकान, रोटी दोकान र रेस्टुरेन्ट हुन्छ । त्यो रेस्टुरेन्टमापनि तिन श्रेणी छ ।
गास्थोनोमी फँसे (फ्रान्सेली कुनैपनि खाना), फँसे थ्रादिसियोनेल (फ्रान्सेली परंपरागत खाना) र बिदेशी खाना । त्यो तेस्रो श्रेणीको खाना अन्तर्गत जापानी, थाई, कोरियन, भारतिय, पाकिस्तानी, चिनियाँ, इटालियाली आदि बिभिन्न देशको खाना मध्ये मैले नेपाली रेस्टुरेन्टबाट भाग लिएको थिएँ । पुरस्कार छनौटको तिन चरणमध्ये दुई चरणमा उनिहरु ग्राहकको रुपमा आएछन निगरानी गर्न। त्यो कुरा मैले पुरस्कार पाएको दिन चाल पाएँ । यहाँको प्रसिद्द टिभी फ्रँस-२ मा फ्रान्सेली परिकार संबन्धि प्रवचन दिने एकजना विशेषज्ञपनि आएका रहेछन निगरानी गर्न । उनले मलाई त्यो पुरस्कार दिने दिनमा ‘ओहो, तपाईको रेस्टुरेन्टमा त कति मिठो दाल पाइने रहेछ‘ भने । मैले उनलाई ‘कसरि थाह पाउनु भो ? तपाई आउनुभाको थियो र मेरो रेस्टुरेन्टमा खाना खान ?’ भनेर सोध्दा उनले मलाई ‘नत्र कसरि तपाईले पुरस्कार पाउनु भो त ?’ भने । अनि बल्ल पो मैले थाह पाएको त । उनी त त्यसरि छद्मरुपमा आएका रहेछन । तेस्रो पटकमा भने उनीहरु थाह दिएरै आउँछन ।
उनीहरुको, पहिलो हेराई भनेको भान्छामा हुने रहेछ । किनभने फ्रान्समा हाईजिन (सफा र स्वस्थकर) छ कि छैन भन्ने महत्वपूर्ण मानिन्छ । त्यसमा कमी रहेछ भने रेस्टुरेन्टलाई जरिवाना गर्ने कि बन्द नै गराउने हो भन्ने डर हुन्छ । भेटेनरी नियन्त्रण गर्न आएको जस्तो सिधै भान्छामा पस्ने रहेछन । कुन कुन चिज कहाँ कस्तो ठाउँमा बनेको हो त्यो हेरे । अनि ६ महिनापछि मलाई चिठी पठाए । त्यसमा ‘हामीले फलानो दिन, यति बजे, यस्तो ठाउँमा यो पुरस्कारको घोषणा गर्दै छौं । यदि तपाईले जित्नु भएको थियो र त्यो दिन अनुपस्थित हुनु भयो भने दोस्रो बिजेतालाई दिइने छ‘ भनेर लेखेको थियो । तैपनि यत्रो ठुलो प्रतिस्पर्धामा के होला र ! भनि भनि गएँ म एक्लै ।
जाँदापनि कहानी नै भयो । लगभग आधा घण्टाको बाटोमा थियो । बाटो थाह छैन भनेर जिपिएस लगाएर गएको । गाउँ गाउँ घुमाउँदै लग्यो । के हो, यस्तो भनेर हेरेको त साइकलको नक्सा पछ्याएछु । छिटो पुगौला भनेको त झन आधितिर पो पुगें । डरपनि लाग्यो । के के न आफैंले पुरस्कार जित्ने जस्तो सोधें नजिकैको मानिसलाई-यो बिदेशी खाना संबन्धि पुरस्कारको कार्यक्रम सकिएयो कि सकिएको छैन भनेर ।
मैले हेर्दा हेर्दै पाँच जना छानिएकालाई बोलाए उनीहरुले । त्यसमा मलाईपनि बोलाए । त्यसमा चाहिँ कस्तो तरिका रहेछ भने तेस्रो स्थानबाट भन्दै जाने । तेस्रोमा एक जना इटालियालीलाई बोलायो । हाम्रो आएन । अब दुई जना मात्रै रह्यो । त्यसपछिपनि बोलाएन । अनि त मेरो मुटु ढुक ढुक गर्यो । अन्तिममा नेपालको लागि भन्दा मैले एकदम गुमाएको जस्तो के लाग्यो भने त्यतिखेर मैले नेपालको झण्डा ल्याईन । किनभने मलाई थाहै थिएन कि मैले जित्छु भन्ने । मलाई त्यति ठुलो आसै थिएन । केहि गर्या हो भन्ने त कता कता थियो । तैपनि…..त्यो त्यहि नै हो त्यसको सफलता भनेको चाहिँ । त्यो पुरस्कार पापीय दोर् भनेर चिनिन्छ ।
त्यसलाई कसरि भन्ने पापीए के भनेर ? मुखमा जुन रस हुन्छ नी हो त्यहि हो । अर् भनेको चाहि सुन । गोल्डेन टेस्ट अथवा सर्वश्रेष्ठ स्वाद भनौं न नेपालीमा । पुरस्कारको विशेषता चाहिँ त्यहि हो । त्यहि हो एउटा सफलता भनेको । बाँकि त एउटा काम गर्ने बाटो हो । सबै जना मिल्ने हो भने अघि बढ्न सकिन्छ । गाह्रो छैन । आफ्ना अनुभवहरु सबैसँग बाँडौं । मिलौं र अघि बढौं ।
मैले शुरुदेखिनै भन्ने गरेको पनि हो साथीहरुसित । पेरिसमा एउटा यस्तो रेस्टुरेन्ट होस । नेपाल भनेर चिनियोस । जुनचाहिँ एक जनाले गर्न सकिँदैन, १० जना मिलौं । किनभने हामी सबैजना त्यहि क्षेत्रमा काम गर्छौं । सबै जना मिलेर त्यहि गरौं । त्यसमा कस्तो भने पारदर्शिता हुनुपर्यो । मिलेर गर्ने हो भने नसकिने केहिपनि छैन । नेपालकोलागि अहिले एकदमै आवश्यक कुरा पर्यटन हो ।
पर्यटनको लागि कुनैपनि नेपालीले टिकट किन्नु पर्यो भने हामीले भारतिय वा श्रीलंकनकोमा नै धाउनुपर्ने हुन्छ । नत्र कुनै उपायनै छैन । नेपाल जानकालागि सिधा हवाई सम्पर्क नभएपनि ट्राभल एजेन्सी संबन्धि कसैले केहि काम गर्यो भने राम्रो हुन्छ । हामी नेपालीहरु बिस्तारै बिस्तारै धेरै भैराखेका छौं । नेपालीलेनै गरे आउने जाने गर्न सजिलो हुन्छ । त्योपनि एउटा महत्वपूर्ण कुरानै हो जस्तो लाग्छ । नेपालको लागि नेपालीलेनै केहि गर्यो भने फ्रान्सेली पर्यटकपनि केहि बढि आकर्षित हुन्छन कि !
(फर्वरी १५ का दिन एनआरएन फ्रान्सले आयोजना गरेको ब्रिहद भेलामा ओलीले सफल नेपाली ब्यवसायीका तर्फबाट ब्यक्त गरेका भनाईको संपादित अंश-नेपालप्लस) ।
-उनको बारेमा प्रकाशित तलको रिपोर्टपनि हेर्नुस-